International Conference
WERSJA POLSKA PONIŻEJ
The Postcolonial Perspective in the Study of Polish History:
Benefits, Challenges, Potential
An International Academic Conference
University of the National Education Commission, Kraków
23-25 October 2024
Special guests: Lenny A. Ureña Valerio, Ian Macqueen
- Can Poland or the Polish lands be described as a postcolonial area?
- Did Poles participate in Western colonialism and/or introduce similar practices?
- Did Poles describe or continue to describe their fate in (post)colonial terms?
- What were the cultural dynamics between Poland and the Global South?
- How does the phenomenon of Polish postcolonialism compare to the rest of CEE?
- Can one apply the traditional postcolonial framework to the study of Polish history?
Conference aims
The aim of the conference is to discuss the use of the postcolonial perspective in the study of Polish history. Colonialism, in the classical understanding of the term, refers to a phenomenon that Polish and world historiography placed in a specific geographical and temporal context. In turn, postcolonial studies, born in the second half of the 20thcentury, tackled the legacies of the expansion of European influence on other continents and cultures. Traditionally, postcolonialism is therefore an academic reflection on the remnants of colonialism and the phenomena shaped under its influence. Currently, the methods and tools derived from postcolonial studies are beginning to be used in many fields and disciplines, including history.
For some time now, the postcolonial framework has been present in Polish academia, with studies that in some way position Poland as a subject of colonial policy of cultural and economic exploitation by its neighbours. Some scholars argue that the Polish state was itself also pursuing actions of colonial character, applying similar policies of economic and cultural exclusion to its eastern borderlands and their inhabitants (B. Bakuła, E. Kwiecińska). Others underline the compensatory character of Polish colonial entanglements, such as the nineteenth-century settlement projects in Africa and South America, interpreting them as intended to change Poland’s global status to less peripheral (Ureña Valerio). In relation to the interwar period, both the racist attitudes of the Maritime and Colonial League (M. Grzechnik) and the geopolitical and decolonial ramifications of Polish aspirations (P. Puchalski) are highlighted. Furthermore, Rachel O’Sullivan’s recent analysis of the occupation of Poland by Nazi Germany with regard to the implementation of colonial policies in the Warthegau and the Reichsgau Danzig-West Prussia showcases the effectiveness of the postcolonial workshop, even when applied to issues seemingly distant from the disciplinary model of history.
An international conference dedicated to the question of Polish postcolonialism will allow participants to identify the historical cases where it might be applicable. In addition, we will discuss both the benefits of – and the challenges stemming from – the postcolonial framework, especially its methodological aspect.
Conference Committee
dr Piotr Puchalski, prof. UKEN
dr Mateusz Drozdowski
mgr Michał Maciejewski
Perspektywa postkolonialna w badaniach nad historią Polski:
Korzyści, wyzwania, potencjał
Międzynarodowa konferencja naukowa
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
23-25 października 2024 r.
Goście specjalni: Lenny A. Ureña Valerio, Ian Macqueen
- Czy Polskę lub ziemie polskie można określić jako obszar postkolonialny?
- Czy Polacy uczestniczyli w zachodnim kolonializmie i/lub stosowali podobne praktyki?
- Czy Polacy opisywali lub opisują własne losy w kategoriach (post)kolonialnych?
- Jaka była dynamika relacji kulturowych pomiędzy Polską a Globalnym Południem?
- Jak zjawisko postkolonializmu w Polsce wypada na tle Europy Środkowej i Wschodniej?
- Czy tradycyjne ujęcie postkolonialne można zastosować do badań nad historią Polski?
Cele konferencji
Głównym celem konferencji jest dyskusja nad zastosowaniem perspektywy postkolonialnej w badaniu historii Polski. Pojęcie kolonializmu w klasycznym pojmowaniu tego terminu odnosiło się do zjawiska, które historiografia polska i światowa osadzały w konkretnym kontekście geograficznym oraz czasowym. Narodzone w drugiej połowie XX w. studia postkolonialne za cel swoich badań obrały właśnie te konteksty, które były bezpośrednio powiązane z ekspansją wpływów europejskich na inne kontynenty i kultury. Tradycyjne ujęcie postkolonialne to zatem naukowa refleksja nad pozostałościami kolonializmu i zjawiskami ukształtowanymi pod jego wpływem. Warsztat i narzędzia naukowe wywodzące się ze studiów postkolonialnych znajdują obecnie coraz szersze zastosowanie w innych naukach, w tym również i historii.
Także na gruncie polskiej nauki od pewnego czasu manifestuje swoją obecność perspektywa postkolonialna. Pojawiają się kolejne prace, które pozycjonują Polskę jako przedmiot kolonialnej polityki drenażu kulturowego i gospodarczego jej sąsiadów. Niektórzy badacze argumentują, że również i państwo polskie samo podejmowało działania o charakterze kolonialnym, stosując podobną politykę ekonomicznego i kulturowego wykluczenia wobec swoich wschodnich kresów i ich mieszkańców (B. Bakuła, E. Kwiecińska). Uwikłania Polaków w kolonializm zachodni, w tym dziewiętnastowieczne projekty osadnicze w Afryce i Ameryce Południowej, interpretuje się jednakże jako kompensacyjne, mające na celu zmianę globalnego statusu Polski na mniej peryferyjny (Ureña Valerio). W odniesieniu do okresu międzywojennego podkreśla się z kolei rasistowskie postawy Ligi Morskiej i Kolonialnej (M. Grzechnik), jak i geopolityczne oraz dekolonialne funkcje polskich aspiracji (P. Puchalski). Ponadto, niedawna analiza okupacji Polski przez nazistowskie Niemcy przeprowadzona przez Rachel O’Sullivan, dotycząca wdrażania polityki kolonialnej w Kraju Warty i Gdańsku-Prusach Zachodnich, dowodzi efektywności warsztatu postkolonialnego, nawet w pracy nad zagadnieniami pozornie odległymi od matrycy dyscyplinarnej historyka.
Międzynarodowa konferencja poświęcona zagadnieniu polskiego postkolonializmu pozwoli uczestnikom określić przypadki historyczne, w których może mieć on zastosowanie. Ponadto omówione zostaną zarówno korzyści, jak i wyzwania wynikające z ram postkolonialnych, zwłaszcza w aspekcie metodologicznym.
Komitet organizacyjny
dr Piotr Puchalski, prof. UKEN
dr Mateusz Drozdowski
mgr Michał Maciejewski